LIRAMAR ĐƯỢC LÀM GIẢ TỪ CHALCEDONY NHUỘM MÀU
Hình 1: Hai trong năm viên chalcedony nhuộm (hình tròn) và một viên Larima hình quả lê được mài cabochon đường kính đáy rộng 10.25 mm
Hình 2. A: Một hạt chalcedony được nhuộm và làm nguội có chứa các vùng màu trắng sau vết đứt gãy; rộng 11,80 mm. B: Một hạt khác thể hiện cấu trúc dải cong; rộng 12,80 mm. C: Một viên Larimar cabochon hình quả lê (cũng được thể hiện trong hình 1); rộng 16,20 mm. Lưu ý rằng chúng có màu xanh, trắng lốm đốm và chứa các tạp chất khoáng khác nhau.
Gần đây, phòng thí nghiệm GIA’s Tokyo đã kiểm tra năm hạt tròn độ tinh khiết từ trong suốt đến mờ đục và hiển thị màu từ xanh lam đến xanh lục với cấu trúc giống như mạng lưới với các vùng màu trắng (hình 1 và 2). Những hạt này được mua tại một cửa hàng vật liệu đá quý trang trí ở Tokyo và được bán với tên gọi “chalcedony màu xanh biển”, nhưng vì chúng giống Liramar nên GIA đã tiến hàng điều tra.
Hình 3: Phổ raman của chalcedony được nhuộm và làm nguội (màu đỏ) với phổ của Larimar (màu xanh). Từ vạch phổ cho thấy những viên trên là chalcedony nhuộm màu chứ không phải Liramar.
Các hạt được xác định là chalcedony dựa trên các chỉ số RI tại chỗ từ 1,53 đến 1,54, giá trị SG dao động từ 2,48 đến 2,65 và các đặc điểm hiển vi như dải cong song song (hình 2B). Các đặc điểm quang phổ Raman (hình 3) cũng gợi ý rằng các hạt chủ yếu bao gồm các tinh thể thạch anh và chalcedony (Theo, D. Pop và cộng sự, "Quang phổ Raman trên giống silicat vô định hình và vi tinh thể của đá quý từ Romania," Studia Universitatis Babeș -Bolyai, Geologia, Tập 49, 2004, trang 41–52). Phổ Raman của các hạt không cho thấy đặc điểm của chrysocolla (Spring 2020 Gem News International, trang 188–189).
Phân tích EDXRF định tính phát hiện rằng các đỉnh đều liên quan đến Si, Fe và Cu và Cu có khả năng là nguyên tố gây màu chính. Quang phổ tử ngoại nhìn thấy (UV-Vis) cũng cho thấy một dải rộng từ 500 đến 1000 nm tương ứng với dải của Cu. Không phát hiện polyme bằng quang phổ hồng ngoại biến đổi Fourier (FTIR) và không có phản ứng khi chạm vào điểm nóng. Dưới kính hiển vi đá quý, những viên đá lộ ra các vùng màu trắng dọc theo các vết đứt gãy. Để xem xét cấu trúc tổng thể của những vết gãy như vậy, GIA đã cắt chúng ra làm đôi. Mặt cắt của các hạt cho thấy các vết đứt gãy với các vùng màu trắng tập trung trên bề mặt (hình 4). Cấu trúc như vậy là một đặc tính đã biết của chalcedony nhuộm được làm nguội và đã được báo cáo trước đây (xem Ghi chú Phòng thí nghiệm Mùa đông 2009, trang 288). Đây có thể sẽ là một loại màu sắc mới.
Hình 4. Mặt cắt ngang của hai hạt chalcedony nhuộm được làm nguội, đường kính 10,25 mm. Cần phải lưu ý rằng màu trắng tập trung trên bề mặt và dọc theo các vết nứt bên trong.
Những viên chalcedony này rất giống với Larimar về màu sắc và hình dáng. Larimar là một biến thể của pectolit màu xanh lam hiếm có với công thức hóa học lý tưởng là NaCa2Si3O8 (OH) bao gồm các màu từ trắng, xanh lá cây nhạt đến xanh da trời. Màu xanh lam nhìn thấy ở Larimar được cho là do có một lượng nhỏ Cu2 + trong cấu trúc của nó (ví dụ: RE Woodruff và E. Fritsch, “Màu xanh pectolite từ Cộng hòa Dominica,” Winter 1989 G&G, trang 216–225) . GIA đã so sánh những hạt này với Larimar (quả lê cabochon ở bên phải trong hình 1) để thấy sự khác biệt của chúng. Viên Liramar có màu xanh lam và trắng lốm đốm với các vùng màu trắng giống như mạng lưới đồng nhất và các tạp chất khoáng tự nhiên khác (hình 2C) (xem lại Woodruff và Fritsch, 1989). Nó có chỉ số RI tại chỗ là 1,60 và SG là khoảng 2,80. Mặt khác, các hạt chalcedony màu xanh lam được nhuộm này có các vùng màu trắng dọc theo các mạng lưới đứt gãy (hình 2B) và không có tạp chất khoáng nào khác.
Những viên này có thể phân biệt hoàn toàn khác với Liramar bằng các chỉ số RI và SG. Thử nghiệm mở rộng cũng có thể xác nhận được nguyên nhân gây ra màu xanh lam và xử lý phủ polyme.
(Nguồn gia.vn)
Chi tiết về Larimar mời các bạn tìm đọc “Larimar – Viên ngọc của Caribbean”